Teknik Bilgi
KAUÇUK NEDİR?
Kauçuk kelimesi, amazon nehri civarında yaşayan yerlilerin bir ağaca “caa-o-chu” demelerinden türetilmiştir. Yerlilerin dilinde “caa” odun-tahta, “o-chu” akmak-ağlamak demektir. “caa-o-chu” ağlayan ağaç anlamına gelmektedir. Kauçuk ağacının özsuyu olan sütümsü sıvının pıhtılaşması ile elastik malzemeler üretmek için elde edilen sıvıya kauçuk denir.
KAUÇUK ÇEŞİTLERİ
NR : Tabii Kauçuk
SBR : Stiren Bütadien Kauçuk
CR : Kloropren Kauçuk ( Neopren)
NBR : Nitril Kauçuk
EPDM : EPDM Kauçuk
CSM : Hypalon Kauçuk
VMQ : Silikon Kauçuk
FKM : Viton Kauçuk
CO/ECO : ECO Kauçuk
NR - TABİİ KAUÇU
Tabii Kauçuk, kauçuk ağacından elde edilir. Birçok çeşidi olmasına rağmen sadece Amazo bölgesinde yetişen Havea Brasiliensis tipi ticari olarak kullanılmaktadır. Doğal yapısı itibari ile homojen bri ürün değildir, fakat buna rağmen analitik ve görünüş değerlendirme kriterlerine göre farklı ürün grupları şeklinde sınıflandırılmıştır.
Özellikleri
* Mükemmel gerilme dayanımı, elastisite ve yırtılma direnci gibi mekanik özellikler
* 35 den 90 Shore A 'ya geniş sertlik aralığı.
* Yüksek elastikiyet, mükemmel dinamik özellikler ve düşük kompresyon set.
* Mükemmel elektriksel özellikler.
* Ozona hassastır. Atmosferik şartlara dayanımı vakslarla kombine edilmiş antiozonant ilavesi ile geliştirilebilir.
* Sıcaklık aralığı -50 ile 90 C .
SBR - STİREN BÜTADİEN KAUÇUK
Dünyada üretilen sentetik kauçukların yarısından fazlası SBR dir. SBR yaklaşık olarak % 23 oranında stiren içerir. Bu orandaki artış sertliğin artmasına ve aynı zamanda düşük sıcaklık dayanımında ve esneklik özelliklerinde gerilemeye sebep olur.
Özellikleri
* İyi mekanik özellikler sağlayabilmesi için kuvvetlendirici dolgu malzemeleri gerektirirler ve tabii kauçuktan daha yüksek aşınma direncine ulaşılabilir.
* Tabii kauçuğa benzerler fakat yaşlanma ve sıcaklık dirençleri daha iyidir.
* Tabii kauçuğa kıyasla daha düşük esnekliğe sahiptir.
* Orta derecede yırtılma, ozon ve atmosferik dayanıma sahiptir.
* Sıcaklık aralığı -50 ile 110 C .
CR - KLOROPREN KAUÇUK (NEOPREN)
Beklenen özelliklerin en dengeli kombinasyonunu veren kauçuktur. Klor atomu yağ dayanım seviyesini yükseltir ve böylece onu tabii kauçuk ile nitril kauçuk arasına yerleştirir.
Özellikleri
* Mükemmel aşınma direnci ve süper mekanik özellikler.
* Düşük sertliklerde tabii kauçuktan düşük elastikiyettedir fakat 60 Shore A ve yukardaki sertliklerde daha yüksek elastikiyettedir.
* İyi sıcaklık ve ozon dayanımı sunar.
* Alev geciktirir.
* Metale iyi yapışır.
* Sıcaklık aralığı -25 ile 125 C .
NBR - NİTRİL KAUÇUK
ACN miktarına bağlı olarak düşük ACN ( 18-24%), orta ACN (34%) ve yüksek ACN ( 50%) olarak sınıflandırılırlar. ACN miktarının artırılmasıyla :Yağ ve yakıt dayanımı artar.Gerilme dayanımı, aşınma direnci, sertlik, sıcaklık dayanımı ve sızdırmazlık özellikleri yükselir.Düşük sıcaklıktaki esneklik değerleri düşer.
Özellikleri
Yağlara dirençlidir ve yüksek sıcaklık isteyen uygulamalar için formüle edilebilir.
* İyi mekanik özelliklere sahiptir.
* Gazları sızdırmaz.
* Yaşlanma özellikleri orta değerdedir.
* Metale yapışma özelliği iyidir.
* Düşük sıcaklık dirençleri orta değerdedir fakat uygun plastifiyan kullanımı ile -40 C ye kadar ulaşan uygulamalarda kullanılabilir.
* Sıcaklık aralığı -30 ile 120 C .
EPDM - EPDM KAUÇUK
Etilen ve propilenden oluşan kopolimer ( EPM ) sadece peroksit ve radyasyon ile pişirilebilir, oysaki bunlara Dien ( EPDM ) ilave edilmesi ile standart kükürtlü pişirme yöntemi kullanılabilir ve böylece yırtılma direnci de artırılmış
Özellikleri
* Yaşlanma, ozon, ultraviole ışın ve atmosferik şartlara mükemmel dayanım.
* Mükemmel elektriksel özellik ve radyasyon dayanımı.
* Orta derecede metala yapışma özelliği.
* Sıcaklık aralığı -40 ile 120 C . Ancak 140 C sürekli çalışma için formüle edilebilir.
CSM - HYPALON KAUÇUK
Özellikleri
* Mükemmel oksidasyon, ozon ve atmosferik şartlara direnç.
* Hidrokarbonlu çözücülere mükemmel dayanım.
* Aleve dayanıklı.
* Orta değerde metale yapışma.
* Sıcaklık aralığı -35 ile 140 C .
VMQ - SİLİKON KAUÇUK
Diğer sentetik kauçuklardan farklı olarak, molekül zincirinde karbon bulunmaz sadece silikon ve aksijen atomu içerirler.
Özellikleri
* Kuru ortamlarda mükemmel ısı direncine sahiptir( 200 220 C). Yüksek basınçlı buharla temasta ( 130-140 C) veya oksijenin bulunmadığı kapalı ortamlarda yaşlanma durumunda hidroliz sebebiyle ısıl dirençte düşme olabilir.
* Ozon, ultraviole ışın ve atmosferik şartlar özelliklerini değiştirmez.
* İyi yalıtkanlık özelliğine sahiptir.
* Kendi kendine alevi söndürme özelliğine sahiptir. Uzun süre aleve maruz kalma sonucu oluşan yanma ile ortaya çıkan kalıntılar (silika) mükemmel yalıtkanlardır.
* Fiziksel olarak zarasızdır, bu yüzden medikal uygulamalara uygundur.
* Sıcaklık aralığı -70 ile 220 C .
FKM - VİTON KAUÇUK
Floroelastomer kauçuk olarak bilinirler. Kimyasal direnci ile düşük ve yüksek sıcaklık dayanımı direkt olarak içerdeği flor miktarı ile orantılıdır.
Özellikleri
* Çok yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır. Devamlı çalışmada 250 C ve aralıklı çalışmada 300 C.
* Çok yüksek derecede kimyasal dayanıma sahiptir
* Kendi kendine alevi söndürme özelliğine sahiptir.
* Yüksek sıcaklıkta düşük deformasyon özelliğine sahiptir.
* Düşük sıcaklık aralığı -30 ile -50 C dir.
CO/ECO - EPİKLORHİDRİN KAUÇUK
Özellikleri
* Doymuş bir polimer olarak mükemmel ozon ve atmosferik şartlara dayanıma sahiptir.
* CO tipi devamlı çalışmada 150 C ye kadar dayanıklıdır ve -23 C de kırılır.
* ECO ve ETHER tipleri devamlı çalışmada 135 C ye kadar dayanıklı olup esnekliğini -40 C üzerinde muhafaza eder* Aleve dayanıklıdır.* Mükemmel elastik özelliklere sahiptir